Chuyển tới nội dung chính

Tóm tắt sách

Giới thiệu về Mô hình Situation-Behavior-Impact (SBI)​

Mô hình Situation-Behavior-Impact (SBI) là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để cung cấp phản hồi mang tính xây dựng. Được phát triển bởi Center for Creative Leadership (CCL), SBI giúp định hình cách cung cấp phản hồi một cách rõ ràng và cụ thể, từ đó cải thiện giao tiếp và mối quan hệ công việc. Bằng cách tập trung vào ba yếu tố chính – Tình huống (Situation), Hành vi (Behavior), và Tác động (Impact) – mô hình này giúp người cung cấp phản hồi tránh những đánh giá chủ quan và tạo ra một cuộc đối thoại trung thực và hữu ích.

Trong môi trường làm việc và giao tiếp hàng ngày, SBI đặc biệt hữu ích vì nó cung cấp cho người nhận phản hồi các thông tin cụ thể về hành vi và tác động của họ, thay vì đưa ra các nhận xét chung chung hoặc phê phán cá nhân.

Cấu trúc của Mô hình SBI​

Mô hình SBI được chia thành ba phần chính, giúp tạo ra cấu trúc rõ ràng khi cung cấp phản hồi:

  • Tình huống (Situation): Mô tả cụ thể tình huống hoặc ngữ cảnh trong đó hành vi đã xảy ra. Việc này giúp cung cấp bối cảnh để người nhận phản hồi hiểu rõ thời điểm và điều kiện diễn ra.

    Ví dụ: "Trong cuộc họp sáng thứ Hai, khi chúng ta thảo luận về dự án X..."

  • Hành vi (Behavior): Mô tả hành vi cụ thể mà người nhận đã thể hiện. Đảm bảo rằng phần này tập trung vào hành vi có thể quan sát được và tránh các nhận xét mang tính đánh giá hoặc suy đoán.

    Ví dụ: "...bạn đã ngắt lời đồng nghiệp của mình nhiều lần khi họ trình bày ý kiến."

  • Tác động (Impact): Giải thích tác động của hành vi đó đến người khác hoặc đến kết quả công việc. Điều này giúp người nhận phản hồi hiểu rõ hậu quả của hành vi và tại sao nó quan trọng.

    Ví dụ: "...điều này khiến các thành viên khác cảm thấy bị gián đoạn và không có cơ hội đóng góp ý kiến đầy đủ."

Lợi ích của việc sử dụng Mô hình SBI​

Sử dụng mô hình SBI trong phản hồi mang lại nhiều lợi ích cho cả người đưa phản hồi và người nhận:

  • Tạo sự rõ ràng và tránh mơ hồ: Mô hình SBI giúp truyền tải thông điệp một cách rõ ràng, giúp người nhận dễ dàng hiểu được điểm cụ thể cần cải thiện.

  • Tập trung vào hành vi, không phải con người: SBI tập trung vào các hành vi có thể quan sát được, tránh đưa ra các đánh giá cá nhân gây ảnh hưởng đến mối quan hệ.

  • Tăng cường khả năng chấp nhận phản hồi: Khi người nhận phản hồi hiểu rõ tác động của hành vi, họ có xu hướng sẵn sàng chấp nhận và thay đổi hơn.

Ứng dụng của Mô hình SBI trong thực tế​

Mô hình SBI có thể được sử dụng trong nhiều tình huống, đặc biệt là trong môi trường làm việc:

  • Phản hồi về hiệu suất: Quản lý có thể sử dụng SBI để cung cấp phản hồi về hiệu suất làm việc của nhân viên, giúp họ hiểu rõ điểm cần cải thiện mà không gây cảm giác bị phê phán cá nhân.

  • Giao tiếp trong nhóm: Khi xảy ra mâu thuẫn hoặc hiểu lầm trong nhóm, sử dụng SBI có thể giúp các thành viên hiểu rõ cảm xúc và suy nghĩ của nhau, từ đó cải thiện mối quan hệ và sự hợp tác.

  • Phát triển cá nhân: SBI cũng có thể được sử dụng trong các tình huống phát triển bản thân, khi một người muốn nhận phản hồi về hành vi và tác động của mình để hoàn thiện bản thân.

Nhận bản tin hàng tuần

Hãy là người đầu tiên nhận những bài viết mới và thông tin bổ ích từ Learn Anything.

Sử dụng Mô hình SBI hiệu quả​

Để mô hình SBI phát huy hiệu quả tốt nhất, bạn có thể lưu ý một số điểm sau:

  • Cụ thể và ngắn gọn: Đảm bảo rằng phản hồi ngắn gọn và đi thẳng vào vấn đề, tập trung vào các hành vi cụ thể và tác động trực tiếp.

  • Tránh ngôn ngữ phê phán: Sử dụng ngôn ngữ trung tính và tập trung vào hành vi, không phê phán hoặc chỉ trích cá nhân.

  • Chọn thời điểm phù hợp: Phản hồi sẽ hiệu quả hơn nếu được đưa ra ngay sau khi hành vi xảy ra, khi người nhận phản hồi vẫn còn nhớ rõ tình huống và có thể dễ dàng hiểu được tác động.

Ví dụ về Phản hồi theo Mô hình SBI​

  • Tình huống: "Trong cuộc họp dự án chiều qua, khi chúng ta đang thảo luận về tiến độ công việc..."
  • Hành vi: "...bạn đã chủ động đưa ra ý kiến về các khó khăn tiềm năng trong dự án và đề xuất các giải pháp khả thi."
  • Tác động: "...điều này giúp nhóm nhìn nhận các thách thức từ sớm và lên kế hoạch để ứng phó kịp thời, cải thiện hiệu quả của toàn đội."

Bằng cách cung cấp phản hồi theo mô hình SBI, người quản lý không chỉ giúp nhân viên nhận thức được hành vi tích cực mà còn khuyến khích những hành vi đó trong tương lai.

Kết luận​

Mô hình Situation-Behavior-Impact là một công cụ mạnh mẽ trong giao tiếp và phản hồi, giúp tạo ra những cuộc đối thoại tích cực và mang tính xây dựng. Bằng cách tập trung vào tình huống cụ thể, hành vi quan sát được, và tác động trực tiếp, SBI giúp người nhận phản hồi hiểu rõ vấn đề và cách cải thiện. Trong bất kỳ môi trường làm việc nào, SBI có thể là chìa khóa để nâng cao hiệu suất và cải thiện mối quan hệ giữa các cá nhân. Nếu bạn muốn cung cấp phản hồi một cách hiệu quả và rõ ràng, hãy thử áp dụng mô hình SBI trong giao tiếp hàng ngày.